Inleiding
Op basis van onvrede en niet beschikbaarheid van een oplossing en mijn „gevoel“ moet toch op te lossen zijn bewerk ik (wicked) problems. Voorwaarde is dat ik erg gemotiveerd of persoonlijk geraakt ben. Enige voorbeelden tref je hierna aan. Mijn initiërende onvrede(s) laat ik heel bewust weg. In dit document gaat het over het bereikte resultaat.
Nieuw grafisch model voor situatief leidinggeven met de titel Anticiperend leidiggeven
De ontwikkeling van de medewerker en de daarbij passende leiderschapsstijl lopen in deze grafische vorm beide parallel van links naar rechts. Voordeel: in deze grafische bewerking passen nu de concreet uitgeschreven Push en Pull interventies, in de volorde en ook met de mate van sturing en de mate van ondersteuning. De uitgeschreven interventie zinnen zijn nu driedimensionaal: in soort, in volgorde en in de mate zichtbaar. Zo wordt een gesprekplanning heel concreet in de belangrijke dimensies visueel getoond.
Uitbreiding van „situatief leidinggeven“ met de dimensie „Moving Away“
De dimensie „moving away“ is toegevoegd als een derde dimensie naast push en pull/ sturen en ondersteunen.
Eigenlijk vormt deze toevoeging een intergratie van Blanchard’s en Berlews’s visie op situatief beïnvloeden in 3 dimensies en dan ook nog individueel afgestemd op het ontwikkelingsniveau van de medewerker.
Push, pull en moving away zijn ontleend aan K.Horney (een tijdgenote van Freud) en haar leerling D.Berlew. Deze uitbreiding van Situatief Leidinggeven biedt voordelen. Bij de voorbereiding van het aanstaande gesprek kan met dit verrijkte model geanticipeerd worden op de voorzienbare en ook voorspelbare geprojecteerde (mogelijke) (re)acties van de medewerker. Het gesprek kan zo geheel „door gerekend“ worden als een middel om grondig te anticeperen op het aanstaande gesprek met de medewerker. Bij het onwikkelen van het grafische deel van dit model was collega G.Vredeveld betrokken.
Script tool
Tool om scripts en telefoon scripts te ontwikkelen/ schrijven en ook processen te voorzien en daarmee dan daarop te anticiperen. E.e.a. op basis van 3 energie vormen, 6 beïnvloedingstijlen en 17 gedragsvormen ( de bron is opnieuw D. Berlew c.s.). Een succesvol voorbeeld is een door mij geschreven script dat door collega Evert Schlebaum bij een fraude interview succesvol is toegepast. De geprojecteerde interventies zijn ontworpen met het doel om bij de dader snel een onafwendbare bekentenis te ontlokken. De verdachte bekende al bij de tweede interventie van dit toegepaste verhoorscript. In de lichaamstaal van de dader was ook de schrik van deze ontlokte bekentenis zichtbaar. Deze vooraf geconstrueerde ontlokker heeft zijn beoogde werk zoals beoogd gedaan.
Dit scriptool bestaat uit een algoritme/stappenplan om een of meer zinnen in hun samenhang te ontleden en stapsgewijs te bewerken tot een concrete oplossing voor een haalbaar vraagstuk.
In dit proces kan ook het inzicht ontstaan dat een ambitie die nagestreeft wordt niet haalbaar zal zijn. Dat is dan „winst“. Met dat (nieuw) verworven inzicht kan dan de aanvang van een rouwproces gestart worden.
Visuele horizon bij telecommunicatie
Het script(tool) kan ook samen met een „visuele horizon“ toegepast worden. Door met de eigen oogbewegingen bewustboven de horizontale lijn/pupilhoogte op een (pin)wand blijven. Een tele-agent kan bij het raadplegen van het op de (pin)wand gehangen script, boven zijn visuele horizon, het toelaten van de eigen belemmerende emoties (overtuigingen) vermijden/ afwenden. Deze aanpak is een bewuste vorm van rolspecifiek discocieren van negatieve of hinderende gevoelens.
Het scriptool is „eigenlijk“ een algoritme/stappenplan om een of meer zinnen in hun samenhang te ontleden en stapsgewijs te bewerken tot een concrete oplossing voor een haalbaar vraagstuk of dankzij voortschrijdend inzicht („eindelijk“) in te zien dat een {deel)doel nagestreeft wordt dat (deels of geheel) buiten eigen controle ligt. Dat inzicht vormt dan de start van een rouwproces en ook een „uitnodiging“ om een andere weg in te slaan.
Deze „visuele horizon“ is ook succesvol toegepast in het brandwonden centrum Beverwijk bij een zoon van 5 jaar : Deze aanpak hielp de zoon bij het dempen van de extreme pijn beleving (16% van de huid was voor een deel derde graad verbrand!) en ook het extreem uiten van deze pijnbeleving. Een wegbewegen van „gillen als een ‚varken‘“ naar beheersbaar gedrag voor kind en ouder. De interventie van de ouder was: „Naam, kijk recht omhoog en zeg: „Dit is goed voor me, Dit is goed voor me, Dit is goed voor me enz.“! Zo was het moglijk om het verband van de wonden onder de douche te verwijderen. De interventie: „Recht omhoog kijken“ is in deze situatie een aansporing om te dissocieren van negatief gevoel of het actueel ervaren van heftige pijn of emoties.
OctoQuest , mijn meest waardevolle innovatie
Op basis van jarenlange analyses van audiovisuele banden van opgenomen trainingsgesprekken en ook analyseren van de gebruikte flipover vellen zijn nieuwe artificiële inzichten ontstaan. Deze inzichten hebben geleid tot een nieuw concept dat bestaat uit 8 samenhangende ontlokkers. Deze aanpak is ook zeer uitvoerig in de praktijk getest.
Acht samenhangende ontlokkers verkennen in een oplossingsgericht interview: contrast en samenhang tussen: 1 ongewenste en 2 gewenste situatie, 3 negatieve en 4 positieve betrokkenheid bij ongewenste en gewenste situatie, 5 de (actief)betrokken roldragers/ actoren in een (geprojecteerde) oplossingsweg: 6 de beoogde/ geprojecteerde aanpak, 7 het beoogde resultaat en 8 het verwachte belang/de baat bij dit geprojecteerde resultaat.
Argument voor de keuze van de volgorde Resultaat, aasnpak of Aanpak, resultaat.
NB Veel vergelijkend onderzoek met de analyse van veel rollenspelen heeft uiteindelijk de volgorde: eerst aanpak en dan resultaat bevestigd. Dat lijkt strijdig met andere modellen die de volgorde hanteren: eerst een doel formuleren en dan de aanpak. NB In het tweede plateau van OctoQuest is de vast volgorde het verkennen van 5. de betrokken roldragers, de stukken op het speelbord/veld, dan 6 de aanpak, (wat doen deze stukken/ roldragers), dan 7 het resultaat, wat levert de inspanning op en dan 8 het ervaren belang van dit resultaat: „Hoe belangijk is dit resultaat voor je“?
NB Belangrijk = rijk aan belangen!
In dit exploratieproces spelen ook de voorzienbare en de nog onbekende inter- en intra persoonlijke rol- specifieke- conflicten een rol. Raadpleeg voor een verdieping van deze elementen mijn document met de titel: „Roldragers: een verkenning van inter- en intrapersoonlijke rolspecieke conflicten en de rolspecifieke horizon van de roldragers“.
Dit opstel is o.m. geïspireerd is door het gedachtengoed van o.m. Prof. Dr. E. van de Vliert en Dr. J. Ratzinger (Eminentie) en HeiligeVader Paus Benedictus. Van de Vliert onwikkelde een vierkante Rolmatrix met rolopvattingen, rolverwachtingen en afgeleid twee soorten rolspecifieke conflicten: intrapersoonlijke conflicten en interpersoonlijke (rolspecifieke) conflicten. Het gedachtengoed van Evert van de Vliert schuurt dicht aan tegen enkele delen van de Dialogical Self Theory van Hubert. Hermans. En Dr. J. Ratzinger inspireerde mij tot een aanvulling op het model van Evert van de Vliert. Deze aanvulling heeft de titel „rolspecifieke horizon“.
Rolspecifieke horizon
Citaat uit een interview met Paus Benedictus over conflicterende standpunten tussen zijn twee op een volgende rollen: de rol van Kardinaal en de rol van Paus. De reactie van roldrager Ratzinger is als volgt: „De horizon van een Paus reikt verder dan de horizon van een Kardinaal“! Deze uitspraak van Ratzinger is een belangrijke aanvulling op het document over „Rollen“ dat geïnspireerd is door de publicatie van Prof. Dr. E. van de Vliert . En de bron van de „rolspecifieke horizon“ is een citaat uit de NRC.
Unica
De 8 vragen en de ondersteunende interventievormen van OctoQuest zijn mijn oorspronkelijk, uniek en ook artificieel onderzoek en werk. En deze methodiek werkt alleen bij het respecteren van de uitsluitingen en die uitsluitingen ook wel heel „consquent en gedisciplineerd“ respecteren. En wanneer deze aanpak stagneert, dan onthult deze aanpak onafwendbaar dat de coachee bewust of onbewust het nemen van de eigen rolspecifieke verantwoordelijkheid nalaat.
OctoQuest behoort tot de familie van dialogische werkvormen.